APELDOORN – Je komt hem ongetwijfeld steeds vaker tegen op de weg: de speed-pedelec, oftewel de krachtpatser onder de elektrische fietsen. De reguliere e-bike biedt ondersteuning tot maximaal 25 kilometer per uur, de speed-pedelec tot maximaal 45 kilometer per uur. Het aantal gebruikers is de afgelopen jaren explosief gestegen.
Voor een groeiende groep is de speed-pedelec een aantrekkelijk alternatief voor de (elektrische) bromfiets of bromscooter. Sinds januari 2017 gelden voor de gebruiker van de supersnelle fiets dan ook dezelfde regels als voor bromfietsers. Dat betekent onder andere dat je verplicht een helm moet dragen en verzekerd moet zijn tegen wettelijke aansprakelijkheid. Andere belangrijke vereisten zijn het bezit van een bromfietsrijbewijs en een (gele) bromfietskentekenplaat.
Populair bij 55-plus
Ondertussen rijden er rond de 17,2 duizend speed-pedelecs rond in Nederland (stand op 1 juli 2019). Ten opzichte van twee jaar geleden is het aantal met ongeveer 62 procent gestegen. In het bijzonder de categorie van 55 jaar en ouder heeft de speed-pedelec ontdekt. Bezitters in de leeftijd van 55 tot 75 jaar hebben bij elkaar inmiddels bijna 6,5 duizend fietsen. In de provincie Utrecht staan relatief de meeste speed-pedelecs geregistreerd, op de voet gevolgd door Groningen en Gelderland. In deze provincies heeft ook de sterkste groei plaatsgevonden. Al met al is duidelijk dat de populariteit van dit elektrische ‘racemonster’ een stijgende lijn vertoont.
Conflict op de rijbaan en/of het fietspad
Bij het succes mag wel een kritische kanttekening worden geplaatst. De toename van speed-pedelecs in het verkeer heeft als nadelig gevolg dat automobilisten vaker de rijbaan met deze bijzondere fietsers moeten delen. Binnen de bebouwde kom kan dit gemakkelijk tot conflict leiden. Het snelheidsverschil is beperkt, maar kan in het geval van beperkte ruimte toch gevaarlijke manoeuvres uitlokken om in te kunnen halen. Veel mensen moeten daarnaast nog altijd wennen aan de aanwezigheid van de relatief nieuwe weggebruiker en denken bijvoorbeeld ten onrechte dat ze helemaal niet – net als brommers en scooters – op de rijbaan horen.
Aan de andere kant is rijden op het fietspad ook niet echt verantwoord te noemen vanwege het veel langzamere fietsverkeer (denk vooral aan kwetsbare kinderen en ouderen). Ten behoeve van een veilige weginrichting kan in bepaalde situaties wellicht gedacht worden aan een rijstrook specifiek voor de speed-pedelec. Tot het zover is: uiteraard gewoon de verkeersregels blijven volgen!
Betere voorlichting en voorbereiding
De gebruiker van de speed-pedelec zal nu en in de toekomst in ieder geval beter moeten worden voorgelicht over hoe je je het best kunt gedragen ten opzichte van medeweggebruikers. Vooralsnog is er helaas een groot nadeel wat betreft de voorbereiding: het praktijkexamen moet op een bromfiets worden gedaan. Onhandig, maar niet geheel verrassend dat wet- en regelgeving wat moeite heeft om de snel veranderende praktijk bij te benen. Het zou in de toekomst vanzelfsprekend mogelijk moeten worden om daadwerkelijk op de speed-pedelec het examen af te kunnen leggen. Men zit niet stil: rijscholen zijn al in overleg om speciale fietslessen aan te gaan bieden. Zo bezien is er absoluut nog een wereld te winnen om de veiligheid te bevorderen.